Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 2021 Yılı Ekim Ayı Olağan Toplantısının 1. Birleşimi yapıldı. Metro konusunungündeme geldiği mecliste, 265 milyon TL borçlanma konusu da görüşüldü. Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, eski yönetimin geçmiş dönemlerde almış olduğu borçları ve kendilerine verilmeyen borçlanmaları karşılaştırarak, “Eski yönetim gelmiş, ayağının tozuyla 3 ay sonra 40 milyon lira oy birliği ile komisyona havale edilmeksizin borçlanmış. Ben şu anda 18 lira borç istesem bütçe konusu plan bütçeye gitsin. Toplamda 1 milyar 235 milyon lira, çoğu oy birliğiyle, 5 yılda s
Haber – Vecdi Yenigül
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi 2021 Yılı Ekim Ayı Olağan Toplantısının 1. Birleşimi Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleşti. Bir önceki tutanak özetinin görüşüldüğü, gündem dışı konuşmalarının ve komisyonlara havale edilen konuların görüşüldüğü mecliste metro konusu da konuşuldu. Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, metro sözleşmesini yeni imzaladıklarını belirterek, “Daha önce ihalenin itiraz süresi, bekleme süresi vs. yüzünden açıklama yapamazdım ama ihalenin olduğu gün basın zaten yazdı. Kimin ne kadar rakam verdiğini. 3 milyar 379 milyon 404 bin 875 lira vagonlar hariç, 4 Ekim’de de protokol imzalandı. 13,4 kilometre ilk etap Mersin yer altı raylı sistem metrosu ihalesi. Bizim ihale şartnamesinde şöyle diyor; biz kredinin yüklenici firma tarafından bulunabileceğini söylemişiz ama bu demek değildir ki onun bulduğu krediyi biz kabul ederiz. Buldu, firma dış kredi buldu, şartlar kabul edilmedi biz de dedik ki ilk etapta bu yılki bütçemizin, mevzuat çerçevesinde bize izin verdiği limiti yani 900 milyon lira çünkü geri kalan kısmını da bütçe denkliği için borçlanma kalemine 265 milyon lira koymuşuz. Onu düştükten sonra 900 milyon kalıyor, ilk etapta biz yapalım. Buradan başlayalım” diye konuştu.
“METRO İLE İLGİLİ GİZLİ KAPAKLI KALMIŞ BİR ŞEY YOK”
3 Ocak’ta metronun temelini atacaklarını ifade eden Seçer, “Hak edişler gelip para ödeyene kadar biz bunları çözeceğiz ve yılbaşından sonra yine metro ile ilgili ikinci bir kısım borçlanma olacak. Bizim bu projenin değeri 3 milyon 400 bin lira. Ama o yılın bütçesinin el verdiği ölçüde biz bunları kullanabileceğimiz için etap etap nasıl inşaatı yapacağız, borçlanmayı da etap etap her yıl meclisten talep edeceğiz. Metro ile ilgili gizli kapaklı kalmış bir şey yok, kredi meselesi de bu. Uygun görseydim onların bulduğu kredi oranını ve şartlarını alabilirdim ama şu anda uygun görmedim. Bu benim meselem değil. Merkezi hükümet de çok yüksek rakamlara finansman kullanıyor, başka belediyeler de öyle. Hepsini inceledim. Bunun temel sebebi dünya konjonktürü, Türkiye’nin dışarıdan görünümü, kredi notu. Şunu da söyleyeyim Türkiye’de kredi notu olarak en yüksek not alan iki belediye var. Biri Mersin Belediyesi, diğeri İstanbul Belediyesi. Ancak yayınlarken bunu, resmi olarak yayınlanıyor. Türkiye’nin ya da o ülkenin üzerinde zaten açıklayamıyorlar ama yorumlara bunu derç ediyorlar. Mersin Belediyesi’nin maliyesini orada olumlu olarak değerlendiriyor” şeklinde konuştu.
“BİZİM İSTANBUL’DAN, ANKARA’DAN, KONYA’DAN NE GERİ KALIR YANIMIZ VAR?”
Metro konusunda memleketi borç altına aldık demenin doğru olmadığını sözlerine ekleyen Seçer, “Mersin adına ortaya koyacağımız vizyon açısından çok geri kalan laflar. Bakın 145 yıl önce Paris Metrosu yapılıyor, biz 145 yıl sonra konuşuyoruz. İstanbul şu anda dünyanın en fazla raylı sistem inşaatının olduğu il. 197 kilometre raylı sistemi var. Bizim İstanbul’dan, Ankara’dan, Konya’dan ne geri kalır yanımız var? Biraz cesur olun. Hem üst ligdesin hem de ortaya koyduğunuz vizyon amatör ligde kalırsa yazık. Mersin Lig olarak Süper Ligi hak ediyor. Ağzımız dolu dolu konuşuyoruz. Konuştuğumuz 3,5 milyar lira rakam, efendim şehrin geleceğini ipotek altına alıyorsunuz deniliyor. İnanılmaz vizyonsuz bir söylem. 900 milyon lira çok yüksek bir borçlanma verildi denildi. Bir çırpıda 83,4 milyon dolar geçen dönem borçlanma vermişsiniz. Burada, siz bu borçlanmayı verirken metro falan değil; yol yapacağım, kaldırım yapacağım denilmiş. 83,4 milyon lira siz borçlanma vermişsiniz bu mecliste. Plan bütçeye sevk etmemişsiniz. Ben şuraya 10 milyon lira borç için hemen sevk ediyorsunuz. Çok büyük bir iş yapmıyoruz, metro yapıyoruz. Elbette tarihin en büyük yerel yatırımı. Ama Mersin çok daha büyüğünü hak ediyor. 5-6. Sırada vergi veriyorsunuz 24. Sırada geri dönüş oluyor. Bu Mersin’e yapılan büyük bir haksızlık. Elbette yatırım yapacağız, elbette merkezi hükümet bize yardımcı olacak. Finansmanda da olacak, hibelerde de olacak. O zaman vergi de vermeyelim. Niye çalışıyor Mersin halkı bu kadar? Çıtayı yükseltin. Küçük düşünmeyin” ifadelerini kullandı.
“265 milyon TL borçlanmanın 193 milyon TL’sini kullanacağız”
Mecliste en üzerinde durulan konu ise yeniden görüşülen ve bir türlü verilmeyen borçlanma oldu. 256 milyon TL borçlanma hakkında konuşan Seçer, “Anlaşamadığımız konu, Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin 2021 yılı bütçe denkliği için borçlanma kaleminin tutarı olan miktarın bankadan ya da finans kurumlarından belediyemizin borçlanması yetkisini tarafıma verilmesi konusu. Bankalar bunu bizden talep ediyor, meclis kararı ile verebilirim diyor. Bütçe yaparken giderlerimiz belli. Personeller giderlerinden, tarıma, sosyal hizmetlere vb. yatırımların, masrafların karşılığını yazarız deriz ki bizim şu kadar giderimiz olacak. 2021 yılında Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesi 2 milyar 695 milyon lira. Buna mukabil bizim toplam gelir bütçemiz 2 milyar 485 milyon lira. Arada bir açık söz konusu. Bizim 265 milyon lira talebimiz var ama bizim bundan kullanabileceğimiz 193 milyon lira. Yani bu 210 milyon liralık açığın 193 milyon liralık kısmını alacağım borçlanmadan kapatacağım. Bakanlık iznine tabi olmadan bu parayı kullanabileceğim. Metro 900 milyon lira, meclis tarafından yetkisi verildi ama ben şu anda borçlanamam neden? Bakanlık iznine tabii. Şu anda onay bekliyoruz. Buradaki meclisin bana vereceği borçlanma yetkisi ise tamamen bütçem ile ilgili” diye konuştu.
SEÇER, NEDEN BORÇLANMA İSTEDİĞİNİ TEK TEK ANLATTI
Geçilen dönemlerde bu gerekçelerin kabul edildiğini ve komisyona sevk edilmeden borçlanma alındığını ifade eden Seçer, “Bizim neden paraya ihtiyacımız olduğunu aktarmak istiyorum. Yalınayak Sosyal Tesis Yapım İşi’nin bütçesi 6 milyon, Tarsus Akbelen buralarda şehitlik yaptık. bütün mezarlıkların muhtarlıkların talepleri doğrultusunda harcadığımız para 23 milyon 900 bin lira. Tarsus’a yeni bir mezarlık yapım işi devam ediyor, bize maliyeti 23 milyon 600 bin lira. Yenice’de 1 milyon 180 bin lira harcadığımız Yaşar Bayboğan Tesisleri var. İki üst geçit yapıldı. Her birinin bize maliyeti 5 milyon 50 bin lira. Silifke Hayvan Rehabilitasyon Merkezi ve Geçici Bakım Evi, maliyeti 2 milyon 860 bin lira. Akdeniz Hizmet Birimi, 18 milyon lira maliyeti var. Anamur Otogarı çok büyük bir maliyet. Toplantı salonundan, kurs merkezine, MESKİ, itfaiye, Zabıta vb birimlerin olduğu revizyonla birlikte. Gülnar’da da aynı şekilde devam ediyor. Her ikisinin bize maliyeti toplamda 4 milyon lira. Yenişehir Pazar Alanı ve Kadın Üretici İş Yeri Yapım İş’inde maliyet 1 milyon 330 bin lira. Erdemli Hali süratle devam ediyor. 37 milyon 130 bin lira. Merkez Hal Revizyonu, 1 milyon 650 bin lira. Yani en ufak yaptığınız bir işin rakamsal karşılığı en az 1-2 milyon lira. EKAP aşamasında projeler var. Tarsus Doğa Parkı’nda revizyon yapıyoruz 3 milyon 342 bin lira. Karamancılar Konağı Restorasyonu yapılıyor, 18 milyon 136 bin lira. Parayı son derece hesaplı harcıyoruz. Yaptığımız ihaleleri de en uygun paralarla yapıyoruz. Erdemli’de Lamos Köprüsü, 12 milyon lira harcadığımız bir köprü. Mergin Köprüsü’nün bize maliyeti 2 milyon 750 bin lira oldu. Bugüne kadar toplamda 786 bin ton sıcak asfalt kullandık. Yıl sonuna kadar 880 bin tona bu rakam evrilecek. 13 ilçede 2021 yılı ilk 9 ay 103 mahalleyi etkileyen 321,13 kilometre sathi asfalt kaplama, 13 ilçede 2021 yılı ilk 9 ayında 310 bin 593 bin kilometre kaldırım imalatı, 23 noktada 9 bin 935 metre yeni yol açma yapıldı” diye belirtti.
“GEÇEN DÖNEMDEN DE 410 MİLYON LİRALIK BİR BORÇ DEVRİ VAR”
Bu yıl için 2 milyar 695 milyon bütçeleri olduğunu söyleyen Seçer, “Bunun bütçe denkliğini sağlamak için 210 milyon lirayı gelir kalemimizin dışında buraya koymamız lazım. İlk 9 ay itibari ile bizim gelirimiz 1 milyar 742 milyon 773 bin lira. Şu anda 58 milyon 599 bin lira giderimiz, gelirimizden daha fazla. Bu sizi yanıltmasın ama geçen dönemden de 410 milyon liralık bir borç devri var. İlk yönetime geldiğimizde 664 milyon lira emanetler kısmında borcumuz vardı. Banka borcu ise 1 milyar 582 milyon liraydı. Biz geçen yıl bunu 410’a kadar devrettik ve bu yıla devrettik. Demek ki şu anda 468 milyon lira benim kasamda açık var. 2020 yılı Eylül itibari ile gelirimize baktığımız zaman 1 milyar 246 milyon lira gelirim olmuş. Bu yıl yüzde 39 artışı ile 1 milyar 742 milyon lira olmuş. Ama benim bütçeme koyduğum gelirde gerçekleşme oranı yüzde 70. Yüzde 45 bütçe gideri olmuş geçen yıl ilk 9 ayda. Bu yıl 1 milyar 801 milyon lira. Yüzde 66,8. Yıl sonuna kadar giderlerimde de yüzde 100 hatta belki aşan gerçekleşme olacak ve giderlerimi sizlerle bütçemde paylaşırken verdiğim oran, şu anda yüzde 74,77 gerçekleşmiş. Bu bir başarıdır” diye konuştu.
“2021 YILINDA ŞU ANDA KADAR 1 MİLYAR 801 MİLYON LİRA GİDERİM VAR”
2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021’in Eylül ayına kadar Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesini, borçlanma miktarlarını tablo ile mecliste sunan Seçer, “2017 yılında 1 milyar 394 milyon 512 bin lira bütçe gideri var. Bütçe geliri 1 milyar 121 milyon lira eksi 272 milyon lira açık veriyor. Kredi kullanıyor 560 milyon lira borçlanıyor ve bu miras bana kalıyor. Kredilerin gelire oranı ise yüzde 49,94. Bu meclis buna izin veriyor. 2018 yılında bütçe 1 milyar 862 milyon 14 bin lira gider bütçesi. Gelir bütçesi 1 milyar 341 milyon lira. 520 milyon lira açık veriyor, 510 milyon lira borçlanıyor. O yılın gelirinin yüzde 38,59 nispetinde borçlanılıyor. Gelelim bizim döneme. İlk yıl gider bütçemiz 1 milyar 489 milyon lira. Gelirimiz 1 milyar 420 milyon lira. Buradan bir açık doğuyor. Bir de devraldığımız borçlar var. Bütçede faizler görülüyor ama anapara gözükmüyor. Ana para artı piyasaya devir borcuyla 353 milyon giderim var. Giderim böylelikle 1 milyar 842 milyona evriliyor. 208 milyon lira borçlandım. O tarihte gelir bütçemin sadece yüzde 14,65 borçlanmışım. 2020 yılında 1 milyar 619 milyon lira giderim var, gelirim 1 milyar 770 milyon lira. Sanki gelirim fazla gibi ama 216 milyon liralık borcu da kapatmışım. 1 milyar 835 milyon lira giderim var. Borçlanma ise sıfır. 2021 yılında şu anda kadar 1 milyar 801 milyon lira giderim var. Ana para 185 milyon borç, burada piyasaya ödeme yok. Toplamda 1 milyar 854 milyon lira gider bütçem var, 1 milyar 742 milyon lira bütçem gelirim var. 244 milyon lira açığım var ve borçlanma sıfır” ifadelerine yer verdi.
“2016’DA 84 MİLYON DOLAR KOMİSYONA HAVALE EDİLMEKSİZİN OY BİRLİĞİYLE VERİLMİŞ”
Eski yönetimin, yönetime geldikten 3 ay sonra 40 milyon lira oy birliği ile komisyona havale edilmeksizin borçlandığını vurgulayan Seçer, “Ben şu anda 18 lira borç istesem bütçe konusu plan bütçeye gitsin. Gelelim 14 Eylül’e, üzerinden 2 ay geçmiş. Dolar kuru 2,75,60 milyon lira komisyona havale edilmeksizin, 21 milyon 818 bin dolar. Toplamda 40 milyon dolar, bugünün 360 milyon lirasını ilk yılda vermiş bu meclis. Gelmişiz 2016’ya, komisyona havale edilmeksizin 84 milyon dolar oy birliği ile komisyona havale edilmeksizin, gerekçesi de muhtelif cadde ve yollarda toprak işler, üst yapı, asfaltta kullanılmak üzere alınmış. Biz ton ton, metre metre anlatıyoruz. Komisyona havale edilme gereği bile duyulmamış. Gelmişiz Eylül’ün 23’üne, 16,666 bin dolar. Burada AK Parti grubu ret vermiş, oy çokluğu ile geçmiş. Şubat ayına geldiğimizde, gerekçe aynı toplamda 19 milyon dolar borçlanılıyor. 12 Nisan’a geldiğimizde 309 milyon lira borçlanma yetkisi veriliyor. 18 Ağustos 2017’de 200 milyon lira karşılığı 54,8 milyon dolar. Yine aynı şekilde gerekçelerle devam ediyor. Geliyoruz 2018’e 50 milyon dolar borçlanma da kabul ediliyor. 11.06.2018’de, seçime 9 ay kala. 4,8 dolar kuru, 3,4 milyon dolar 16 milyon lira teminat mektubu komisyona havale edilmeden kabul ediliyor. Bende mi bir hata mı var, isteklerimde mi bir hata var diye merak ettim. İnsanlığımdan mı şüphe var dedim. Ama bunları görünce gözlerim fal taşı gibi açıldı. Dedim ki bunu ben meclisin vicdanına sunacağım dedim. Toplamda 1 milyar 235 milyon lira, çoğu oy birliğiyle, 5 yılda siz o belediye yönetime borçlanma yetkisi vermişsiniz. Her yıla 610 milyon lira düşüyor. Yani 60 milyon dolar. Bu haksa, bu adaletse, bu hak ve adalet kavramını tekrar gözden geçirmek istiyorum. Getirip burada benim az önce gerekçelerine kuru bir cümle ile yazdıklarına 84,6 milyon lira kredi kullanma yetkisi veriyorsunuz.
Memleketimde yatırımlarımızın devam etmesini, Mersin’e katkı yapmamızın önünde engeller olmamasını, Mersin’in yükselmesini, Mersin’in bir refah kenti olmasını hep beraber sağlayalım. Bize yardımcı olun. Açık seçik hesap veriyoruz. Her yere yol yapalım, sanat yapıları yapalım, hali bitirelim. Ne istiyorsanız yapalım ama sığ sularda kendimizi yormayalım, derinlere açılalım” dedi. Seçer’in neden borçlanma istediğini her detayına kadar, geçmiş dönem gelir gider tablolarını karşılaştırmasına rağmen borçlanma yine verilmedi.
