Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Ekmen, özellikle şişelenmiş su üretimi yapan büyük firmaların milyonlarca metreküp yeraltı suyunu ticari amaçla kullanmayı sürdürmesinin halkın suya erişimini zorlaştırdığını vurguladı.
Mehmet Emin Ekmen, Türkiye'nin son yıllarda yaşadığı su sıkıntısının sadece iklim şartlarından değil, aynı zamanda ticari çıkar amaçlı yoğun yeraltı suyu kullanımından kaynaklandığını belirterek, bu durumun sosyal adalet açısından kabul edilemez olduğunu savundu.
Bursa’da Yapısal Kriz ve Markaların Rolü
Ekmen, soru önergesinde özellikle Bursa’da artan su krizine dikkat çekerek, yeraltı su rezervlerinin kontrolsüz tüketilmesinin krizi yapısal bir boyuta taşıdığını ifade etti. Milletvekili, Türkiye’de su sıkıntısı yaşanmasına rağmen Uludağ, Erikli, Sultan, Damla, Nestle, Pınar ve Aroma gibi ulusal ve uluslararası markaların ticari amaçla yoğun yeraltı suyu kullanmaya devam ettiğini hatırlattı.
Ekmen’e göre bu kullanım miktarlarının kamuoyuna şeffaf biçimde açıklanmaması, halk ile ticari kullanıcılar arasındaki eşitsizliği artırmaktadır.
"Kamu yararı ikinci plana itiliyor" ifadesini kullanan Deva Partili Ekmen, sanayi tesisleri ve şişelenmiş su üretim firmalarının yeraltı suyu kullanımının devlet tarafından şeffaf ve kapsamlı bir şekilde denetlenmesi gerektiğini vurguladı.
Ekmen, 2022 yılında Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş’ın, su tüketimi yüksek firmalar için farklı ücretlendirme modeli uygulama girişiminin yargıdan dönmesinin, denetim kapasitesinin sınırlılığını ortaya koyduğunu belirtti. Yeraltı suyundaki azalmanın sadece çevresel değil; tarımsal üretim, içme suyu temini ve sosyal adalet açısından da ciddi etkiler yarattığının altını çizdi.
Bakan Kurum’dan Talep Edilen 6 Kritik Yanıt
Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, krizin boyutlarını somut verilerle ortaya koymak ve çözüm yollarını belirlemek amacıyla Bakan Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle şu altı kritik soruyu yöneltti:
Kuyu İzni ve Su Miktarı: Bursa’da ticari amaçla yeraltı suyu kullanan firmalara son beş yılda kaç kuyu izni verilmiştir ve bu kuyulardan çekilen toplam su miktarı nedir?
Kaynak Tipi: Firmaların su temin ettiği kaynaklar doğal kaynak suyu mu, yoksa artezyen kuyuları üzerinden mi sağlanmaktadır?
Sürdürülebilirlik Sınırları: Bursa’da yeraltı suyu kullanımının sürdürülebilirlik sınırını aştığı bölgeler var mıdır? Bu durumlarda yeni kuyu tahsisi durdurulmakta mıdır?
Bilimsel Tespit: Şişelenmiş su üretiminin yeraltı su seviyelerinde düşüşe yol açtığı bilimsel olarak tespit edilmiş midir? Bakanlık tarafından yapılmış herhangi bir rapor, izleme planı veya analiz bulunmakta mıdır?
Farklı Ücretlendirme Planı: Büyük su tüketimi yapan firmalara yönelik farklı ücretlendirme planı için Bakanlığın kurumsal bir çalışması olmuş mudur?
Stratejik Dağıtım Planı: İçme suyu, tarımsal sulama ve ticari su kullanımı arasında adil kaynak dağılımı sağlanmasına yönelik Bakanlığın stratejik bir planı veya düzenlemesi mevcut mudur?
