Mersin Aydıncık ilçesinde salatalık sezonunun ilk hasadı gerçekleşti. Buna dair Aydıncık Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Akdeniz, Çukurova Gazetesi’ne konuştu. 2025 yılındaki salatalık üretimi ile ilgili genel bir değerlendirme yapan Akdeniz, şu ifadeleri kullandı:
“Çok ümitsiz bir haldeyiz”
“Bugün sezonun ilk hasadı başladı ama bu sene çok kötü bir sezon başlangıcı yaptık. Çok kötü ve herkesin morali çok bozuk. Salatalığın maliyeti bile şu an 15-20 TL arasında değişiyor. Şu anda salatalığın fiyatı ise 10 lira. Yani çiftçi bitik durumda, bu çifti böyle ne yapacak? 10 liraya salatalığı alan da yok. İsteyen de yok. 16 milyonluk İstanbul şehrine Aydıncık’tan giden bir araba salatalık bile yok, isteyen yok. Doğu tarafı istemiyor, Maraş istemiyor. İnsanların alım gücü olmadığından dolayı, salatalığa gelinceye kadar başka ihtiyaçları olduğundan dolayı salatalık akıllarına bile gelmiyor. Salatalık elimizde patlıyor. Bu sene çok korkuyoruz, şu anda ümitsiz bir haldeyiz. Bunda hükümetin yapabileceği mutlaka bir şey olmalı. Bize pazar bulmaları lazım ama havalar da çok etkili tabi. Aralık ayındayız hala yaz sezonu gibi devam ediyor burada.”
“Üretim çok ama Pazar yok”
Akdeniz, ilçedeki salatalık üretiminde bu yılın iklim koşullarının etkisine dair konuşarak, “Salatalık normalde dikildikten sonra, kış gününde bile 40 günde verime oturur ama yazın 20-25 günde verime oturur. Bu sene ise salatalık dikildi, 25 günde verime oturdu ve aşırı derecede mal çıkıyor. Üretim hat safhada, kış sezonu da başlamadığı için ve yaylalarda ve tarlalarda çok verim olduğundan her taraf koptu. Üretim çok fazla ama pazar yok, üretici gerçekten çok zor durumda” dedi.
“Ukrayna’nın düzenlediği yeni vergileri oranları çok kötü etkiledi”
Salatalığın verim ve kalite beklentilerinin geçen yıla göre değerlendirmesinde bulunan Akdeniz, “Kalite zaten çok iyi, verim de çok güzel. Geçen seneye göre iyi ama fiyat yok. Geçen sene bu günlerde fiyat 28 liraydı. Gün piyasası 28 TL idi yani. Bugün ise 10 TL. Bugün yaşadığımız en büyük problem pazar, pazar yok çünkü hep bunu söylüyorum. Havalar eğer ki biraz daha erken soğusaydı, kış sezonu gelseydi şu anda sadece Aydıncık’ta turfanda üretim yapan, Aydıncık olsun, Gazipaşa olsun, örtü altı üretim yapan işletmeler üretim yapacaktı. Bir de şu var; ihracat yok. Geçen sene Antalya ile Mersin’den sadece Ukrayna’ya 80 bin ton civarında domates ve salatalık ihraç edilmiş. Bunun ağırlığı da salatalık. Bu sene Ukrayna da vergi oranlarını yüzde 10’dan yüzde 37’ye çıkarmış. Bundan dolayı ihracat da yok. Bu durum da çok kötü etkiledi” şeklinde konuştu.
“Üreten çiftçilerin yaşı 59 oldu”
Üreticilerin girdi maliyetleri ve pazarlama süreçleri konusunda yaşadığı sorunlara dair destek talebinde bulunan başkan Akdeniz, şöyle konuştu:
“Tarım Bakanlığı’nın ikili ilişkilerde bulunarak, Ukrayna olsun diğer yerler olsun vergiyle ilgili iyileştirme yapılması sağlanabiliyorsa çok iyi olur. Veya başka pazarlar bulacak veya açacaklar. Yoksa gerçekten bu çiftçi önümüzdeki sene ekecek adam bulamayacak. Yani mal sahipleri, kendi mal sahipleri açısından da üretim yaşı ve çiftçi yaşı yükseldi. 58-59 yaşa çıktı. Çiftçilik yapan genç insanlar hepsi başka işlerle uğraşmak için gittiler. Kimisi memur oldu, ya asgari ücretle çalışıyor, fabrikalara çalışmaya gidiyor. Yani üreten ve çiftçilik yapanın yaşı ortalama 58-59 oldu. Önümüzdeki sene eğer ki bu devam ederse, kendi malı olan insanlar ekecekler, kendi malı olmayan insanlar da kira olarak ekenler de ekemeyecekler. Hem üretim açığı çıkacak hem de işsizlik ortaya çıkacak.”
“Aydıncık salatalığının pazarda yeri yok artık”
Akdeniz, Aydıncık salatalığının pazarda yeri olmadığının altını çizerek, “Salatalığımızın pazarda yeri bile yok. Halbuki memleketin dört bir tarafına; Maraş’a, Antep’e, Elazığ’a, İstanbul’a, İzmit’e, yani Türkiye’nin her tarafına salatalık gidiyor ama şu anda salatalık isteyen hiç kimse yok. ‘Göndermeyin, satılmıyor’ diyorlar. Haldeki dükkanların hepsinin sandıklarının içinde şu anda hiç yoktan 10- 15 ton salatalığı var. Üretim de devam ediyor, yarın yine toplama var, üretim hiç durmadan devam ediyor” dedi.
“Biz elimizden geleni yaptık, çözüm bekliyoruz”
Son olarak, Aydıncık Ziraat Odası olarak, konuya dair yapılan çalışmalardan bahseden Akdeniz, “Zaten sezon başladığı günden beri biz çalışmalarımızı yapıyoruz. Koordinasyon toplantımızı da Tarsus’ta geçen hafta düzenledik. Orada da gerekli kararları aldık, genel merkezimize bildirdik. Genel merkezimiz de gerekli çalışmaları yaptı. Ondan sonra da ben rapor hazırladım; hem genel merkezimize, hem iktidar hem de muhalefet milletvekillerimize ilettim. Birebir telefon açıp da görüştüm, halimizi ve durumumuzu anlattım. Muhalefet vekillerimizin yapacakları pek bir şey yok ama CHP Milletvekilimiz Talat Dinçer bu günlerde buraya gelip, halde bir basın açıklaması yapacak. İktidar vekillerimizden mesela Ali Kıratlı bey ile de görüştüm, o da bunun dönemsel olduğunu ve iklimden etkilenildiğini, yönetmelikle düzeltilemeyeceğini söyledi. Ben de en azından ihracatı iyileştirmek adına pazarların açılmasını talep ettiğimizi ilettim, kendisi de bu durumu bakanlığa bir daha ileteceğini belirtti. Biz artık elimizden geleni yaptık, yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz ama çözüm bekliyoruz. Elimizden daha fazla bir şey gelmiyor” ifadelerini kullandı.
