Cemerat bölgesinde büyük şeytana yedi taş atan hacı adayları, kurbanlarını kestirip tıraş olduktan sonra ihramdan çıktı. Kâbe’de ziyaret tavafı ve Safa-Merve arasındaki say ibadetini de yerine getiren hacı adayları, böylece hac ibadetini tamamlamış oldu.
Mekke’de en yoğun gün yaşandı
Hicri 1446 yılının en anlamlı günlerinden biri Mekke-i Mükerreme’de yaşandı. Hac vizesiyle gelen yaklaşık 1 milyon 800 bin kişi ile birlikte Suudi Arabistan içinden yaklaşık 100 bin kişi Arafat’tan Müzdelife’ye otobüslerle taşındı. Gece boyunca burada vakfe yapan kalabalık, sabaha karşı Cemerat’a yöneldi.
4 katlı yapıya sahip şeytan taşlama alanında, hacı adayları ilk gün 7 taşı büyük şeytana attı. Sonrasında Mekke’deki konaklama alanlarına dönen hacı adayları, bayram namazının ardından kurbanlarını kestirdi. Ziyaret tavafı ve say ibadetiyle birlikte yüzbinlerce Müslüman hac ibadetini tamamladı.
Türk hacı kafileleri zorluk yaşadı
Hac menasikleri sırasında özellikle Müzdelife ile Cemerat arasında yürüyen Türk hacı adayları, altyapı yetersizlikleri nedeniyle sıkıntı yaşadı. Çoğunluğu yaşlı olan hacı kafileleri, uzun yıllardır çalıştırılmayan yürüyen bantlar sebebiyle 6 tünel boyunca yaklaşık 8 kilometreyi yürümek zorunda kaldı. Yürüme bantlarının devreye alınmaması nedeniyle bazı hacı adayları baygınlık geçirdi.
Yetkililer, yaşanan sorunların çözümü için Türkiye Cumhuriyeti’nin gerekirse yürüyen bantları kendi imkânlarıyla yenileyebileceğini ifade etti. Cemerat bölgesinde her yıl tekrar eden bu sıkıntıların, özellikle ileri yaşlardaki hacıların sağlığını tehdit ettiği vurgulandı.
Taşıma hizmeti yetersiz kaldı
Ayrıca hacıların Cemerat bölgesine ulaşımında yaşlılar için golf aracı ve tekerlekli sandalye gibi destek hizmetlerinin sağlanmaması, Suudi Hac Bakanlığı’na iletilen başlıca şikâyetler arasında yer aldı. Şişe tarafından Mina’ya çıkan güzergâhta yaşlılara yönelik taşıma hizmeti sağlanıp sağlanmayacağı ise henüz netlik kazanmadı.
Bununla birlikte, Müzdelife dönüşünde sırtlarında çanta taşıyan birçok hacı adayının, Arafat’ta tüketilmeyen gıdaları yanlarında getirmesi dikkat çekti. Bu durumun yaşlı hacıların gereksiz yere yorulmasına sebep olduğu gözlemlendi.
Suudi yetkililerin, ilerleyen yıllarda 70 yaş üzeri hacı adaylarına sınırlama getirmesi yönünde çalışmalar yürüttüğü bilgisi de gündeme geldi.
