Dijital alışkanlıkların günlük yaşamı zorlamaya başladığı uyarısı
Uzmanlar, sosyal medya bağımlılığının giderek büyüyen bir sorun haline geldiğini ve bu durumun hem yetişkinleri hem de çocukları farklı açılardan etkilediğini belirtiyor. Son dönemde yapılan değerlendirmelerde, dijital platformlarda geçirilen sürenin kontrolsüz şekilde artmasının davranışsal dalgalanmalara, odaklanma problemlerine ve uyku düzeninin bozulmasına yol açtığı sıkça dile getiriliyor. Uzman, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede “Sosyal medya artık yalnızca bir iletişim aracı değil; aynı zamanda bireylerin duygu durumunu yönlendiren güçlü bir uyarıcı haline geldi” ifadesini kullandı. Özellikle çocukların erken yaşta yoğun dijital uyaranlara maruz kalmasının ileride daha ciddi bağımlılık davranışlarına zemin hazırladığına dikkat çekiliyor.
Ekran süresinin kontrolsüz artışı davranışları etkiliyor
Uzmanlara göre sosyal medya bağımlılığının temelinde çoğu zaman fark edilmeden artan ekran süresi bulunuyor. Günlük rutin içinde kısa bir kontrol amacıyla açılan uygulamalar, zamanla uzun saatlere yayılan bir alışkanlığa dönüşebiliyor. Yetişkinlerde iş verimliliğinin düşmesi, dikkat dağınıklığı ve sosyal ilişkilerde kopukluk sık görülen sonuçlar arasında yer alıyor. Çocuklarda ise aşırı ekran kullanımının öfke kontrolü sorunlarını tetiklediği, ders başarısını olumsuz etkilediği ve sosyal beceri gelişimini yavaşlattığı belirtiliyor. Uzman değerlendirmelerinde, “Çocuklar gerçek iletişim yerine hızlı tüketilen içeriklerle vakit geçirdikçe çevreyle olan bağları zayıflıyor” uyarısı öne çıkıyor.
Uyku düzeni ve ruh sağlığı üzerindeki etkiler artıyor
Sosyal medya bağımlılığı, özellikle gece kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte uyku düzeni üzerinde doğrudan etkili oluyor. Uzmanlar, sürekli bildirim almanın ve akışın kesintisiz ilerlemesinin beynin dinlenme döngüsünü bozduğunu belirtiyor. Yetişkinlerde kaygı artışı, sürekli kendini karşılaştırma eğilimi ve tükenmişlik hissi ön plana çıkarken; çocuklarda kabus görme, huzursuz uyku ve sabah yorgunluğu yaygınlaşıyor. Bu risklere dikkat çeken bir uzman, “Uykunun bozulması hem ruhsal hem fiziksel iyilik hâlini doğrudan etkiler” sözleriyle durumu özetledi.
Ailelerin ve yetişkinlerin dijital denetimi güçlendirmesi öneriliyor
Uzmanlar, sosyal medya bağımlılığıyla mücadelede en etkili yöntemin sağlıklı dijital sınırlar koymak olduğunu vurguluyor. Hem yetişkinlere hem de ebeveynlere ekran süresini takip eden uygulamalar kullanmaları, bildirimleri sınırlandırmaları ve gün içinde belirli dijital molalar oluşturmaları öneriliyor. Çocukların ise özellikle akşam saatlerinde sosyal medya kullanımının kısıtlanmasının, uyku kalitesini ve günlük motivasyonlarını artırdığı ifade ediliyor. Uzmanlar, “Dijital dengeyi kurmak, bağımlılık davranışlarının önüne geçmenin en temel yolu” diyerek ailelere hatırlatmada bulunuyor.
