Nesanır, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Global Influenza Surveillance and Response System (GISRS) ağından gelen son verilere göre, kuzey yarımkürede solunum yolu enfeksiyonlarının artışa geçtiğini söyledi. Güney yarımkürede grip sezonunun sona erdiğini ancak influenza A ve B virüslerinin düşük seviyelerde seyrettiğini ifade eden Nesanır, “Buna karşılık SARS-CoV-2 yeniden baskın virüs olarak öne çıkmaktadır” dedi.
DSÖ: COVID-19 Dolaşımda Kalıcı
Avrupa, Doğu Akdeniz ve Batı Pasifik bölgelerinde SARS-CoV-2 pozitiflik oranlarının arttığını aktaran Nesanır, DSÖ’nün bu tabloyu “dönemsel dalgalanma” olarak değerlendirdiğini, ancak COVID-19’un dolaşımda kalıcı hale geldiğini vurguladığını belirtti.
Nesanır, RSV (Respiratuvar Sinsisyal Virüs) için de bazı bölgelerde erken artış sinyalleri alındığını, varyant izleminin sürdürülmesi gerektiğini kaydetti. Özellikle KP.3 ve JN.1 gibi alt türlerin yüksek bulaşıcılığa sahip olduğunu söyleyen Nesanır, hastalık şiddetinin varyanta göre değişebildiğini ifade etti.
“Aşılanma oranlarının düşmesi, risk gruplarında ciddi sonuçlara yol açabilir,” diyen Nesanır, influenza ve COVID-19 için eş zamanlı koruyucu önlemler alınması gerektiğini vurguladı.
Türkiye’de Pozitiflik Oranları Yüzde 10–26 Arasında
Türkiye’deki duruma da değinen Nesanır, sentinel sürveyans sonuçlarının küresel eğilimlerle paralel seyrettiğini belirtti. Nesanır, “Grip testlerinin çoğu negatif, SARS-CoV-2 pozitiflik oranları ise yüzde 10–26 arasında değişmektedir (W39–W41). Bu tablo, solunum yolu enfeksiyonlarında COVID-19’un hâlâ başat etken olduğunu göstermektedir” dedi.
Toplumda pandeminin sona erdiği yönünde bir algı bulunduğunu ancak virüsün sessiz biçimde dolaşımını sürdürdüğünü söyleyen Nesanır, bu durumun bulaş zincirinin kırıldığı anlamına gelmediğini; aksine toplumsal bağışıklık ve dikkat düzeyinin azaldığını ifade etti.
Türkiye İçin 4 Haftalık Epidemiyolojik Öngörüler
1. Hafta:
İç mekan hareketliliği artarsa SARS-CoV-2 pozitifliği hafif yükselebilir. İnfluenza aktivitesi düşük kalacaktır. Semptomatik olgularda multiplex test yapılması ve risk gruplarına aşı çağrısının yinelenmesi önerilmektedir.
2. Hafta:
Bölgesel vaka artışları ve hastane başvurularında yükseliş beklenmektedir. İnfluenza A ilk yerel artış sinyallerini verebilir. Sağlık çalışanları için koruyucu ekipman ve test izleme protokolleri güçlendirilmelidir.
3. Hafta:
SARS-CoV-2 ve influenza’nın eş zamanlı dolaşım riski artacaktır. Çocuk yaş grubunda influenza benzeri hastalıklar artabilir. RSV aktivitesi yakından izlenmelidir.
4. Hafta:
Her iki virüsün aktivitesi yüksek seyredebilir. Yoğun bakım kapasitesi, antiviral tedavi ve oksijen desteği hazırlıkları gözden geçirilmelidir.
“Pandemi Bitti Ama Virüs Dolaşımda”
Nesanır, SARS-CoV-2’nin pandemiden endemikliğe geçiş sürecini tamamlamış görünse de kalıcı düşük düzeyde dolaşım gösterdiğini belirterek, erken uyarı sistemlerinin ve varyant izleminin sürdürülmesinin zorunlu olduğunu vurguladı.
Politika ve Uygulama Önerileri
Sentinel sürveyans ağları güçlendirilmeli, laboratuvar kapasitesi artırılmalıdır.
Varyant izleme ulusal düzeyde sürdürülebilir biçimde organize edilmelidir.
Aşılanma oranları özellikle 65 yaş üzeri ve kronik hastalığı olan bireylerde artırılmalıdır.
Halkla iletişim ve risk bilgilendirmesi mevsimsel olarak güncellenmelidir.
Sağlık çalışanları için kişisel koruyucu ekipman ve test erişimi kolaylaştırılmalıdır.
