AK Parti’nin 2023 seçim sürecinde gündeme getirdiği “vatandaşlık maaşı” uygulaması yeniden masada ve bu kez somut adımlar atılıyor. Yeni yılda pilot bölgelerde hayata geçirilmesi planlanan uygulama, geliri asgari ücret seviyesinin altında kalan hanelere düzenli destek sunmayı hedefliyor. Özellikle çalışma çağındaki bireylerin istihdama katılmasını teşvik eden modelde, hanelerin en az bir asgari ücret tutarında gelire ulaşması amaçlanıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmanın kapsamı genişlerken, vatandaşlık maaşının kimleri kapsayacağı, ne zaman başlayacağı ve ödeme şartlarının nasıl olacağı merak ediliyor.
Vatandaşlık maaşı nedir ve hangi amaçla hazırlanıyor?
Vatandaşlık maaşı, özellikle gelir seviyesi düşük hanelerin ekonomik olarak desteklenmesini amaçlayan bir sosyal yardım modeli olarak öne çıkıyor. Geliri asgari ücretin altında kalan ailelere yönelik bu sistem, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi’nin temel ayağını oluşturuyor. Uygulamanın amacı yalnızca doğrudan nakit desteği vermek değil. Aynı zamanda, çalışma imkânı olan kişilerin iş gücüne katılmasını sağlamak ve hanelerin sürdürülebilir bir gelire kavuşmasını desteklemek. Bu yönüyle vatandaşlık maaşı, hem sosyal yardım niteliği taşıyor hem de çalışma hayatına geçişi teşvik eden bir model sunuyor.
Kimler vatandaşlık maaşı alabilecek?
Yeni model, hane bazında değerlendirme yapılmasını öngörüyor. Ailede geliri asgari ücret seviyesine ulaşamayan her hanenin destek kapsamına alınabileceği belirtiliyor. Eğer ailede hiç kimse çalışmıyorsa ya da çalışan varsa bile eve giren gelir asgari ücret düzeyine ulaşmıyorsa, vatandaşlık maaşı devreye girecek. Ödemelerin, ailede en az bir kişi iş gücüne katılana kadar devam etmesi planlanıyor. Bu süreçte hanelere yalnızca nakdi destek verilmekle kalmayacak; iş bulma, mesleki eğitim ve uyum programları gibi ek destekler de sunulacak.
Vatandaşlık maaşı ne zaman başlıyor? İşte pilot uygulama takvimi
Edinilen bilgilere göre vatandaşlık maaşı için hazırlıklar büyük ölçüde tamamlandı. Sistem, yeni yılda belirlenen bölgelerde pilot olarak başlatılacak. Pilot uygulamanın amacı, sistemin sahadaki etkilerini analiz etmek ve olası eksikleri tespit etmek. Uygulama sonuçları değerlendirildikten sonra vatandaşlık maaşının ülke geneline yayılması hedefleniyor. Yetkililer, özellikle düşük gelirli hanelerin yaşam koşullarını iyileştirmek ve sosyal yardım sistemini daha adil bir yapıya kavuşturmak için bu modelin önemli bir adım olacağını ifade ediyor.
